پخش قطعه ای جدید از سروش لشکری معروف به هیچکس در ارتباط با حوادث چند ماه اخیر دلیلی شد تا در این یادداشت به موسیقی رپ ایران انتقاد کنم، موسیقی که اگرچه اعتراضی است، اما در ماه های بعد از انتخابات هویت اعتراضی خود را از دست داد.
موسیقی همیشه یکی از اصلی ترین راه های اعتراض بوده و هست. اما «رپ» ژانر خاصی از موسیقی به حساب می آید که ماهیت اصلی آن اعتراض است. رپ فارسی هم در چند سال گذشته با تمام مخالفانی که داشته توانسته جایگاه نسبتاً خوبی در ایران و بین مخاطبان ایرانی پیدا کند. البته موضوع ترانه های رپ که تنها شاد هستند جداست و اینجا به آن ها کاری نداریم. اما خواننده ها و گروه هایی مثل «یاس»، «زد بازی»، «تهی» و «هیچکس» یا همان سروش لشکری در سال های گذشته توانسته اند ترانه های تاثیر گذاری منتشر کنند، هر چند که این ترانه های زیر زمینی بوده، اما تاثیر فراوانی بر مخاطبان داشته.
نمونه هایی چون «سی دی رو بشکن» یاس و «خدا پاشو» هیچکس ترانه ای بودن که در زمان انتشار به شدت بر مخاطبان تاثیر گذاشتند و در مدت کوتاه شنونده های زیادی پیدا کردند. خیلی از این ترانه ها و ترانه های این چنینی واکنشی بوده که خواننده ها به شرایط داشتن و یا به موضوعی واکنش نشان دادند.
به طور مثال در ابتدای محاصره غزه توسط اسرائیل و فشار زیاد بر مردم این منطقه گروه «زدبازی» آهنگی به نام «شهر تاریک» منتشر کرد که بازخورد قابل توجهی بین علاقه مندان به موسیقی داشت. پس از حوادث تلخ بعد از انتخابات و کشتار هایی که توسط ماموران امنیتی به راه انداخته شد و سرکوب سنگین مردم ایران که تنها به نتیجه انتخابات معترض بودند دلیلی بود که بار دیگر موسیقی رپ خودی نشان دهد.
در این دوران خواننده های زیادی با سبک های مختلف موسیقی آهنگ هایی را در اعتراض و ارتباط با این حوادث منتشر کردند که شاخص ترین آنها قطعه تفنگت را زمین بگذار استاد شجریان بود. خواننده های دیگری هم در این ارتباط آهنگ هایی داشتند.
موسیقی رپ هم در این بین بیکار نبود و خواننده ای مثل شاهین نجفی با خواندن آهنگی برای ندا آقا سلطان یکی از شهیدان جنبش سبز ایران به اتفاق ها و سرکوب های داخل ایران واکنش نشان داد.
اما در این بین آنچه عجیب تر بود، سکوت خواننده های رپ فارسی داخلی بود. زد بازی، یاس، تهی که البته خارج از ایران بود و هیچکس و دیگر خوانند های رپ فارسی سکوت کردند و هیچ نخواندند. البته در حضور یاس در اجتماع بزرگ اعتراضی مردم در میدان امام خمینی نشان از این داشت که او نیز مانند دیگر مردم به نتایج بعد از انتخابات اعتراض دارد. اما قطعه ای در این باره از وی منتشر نشد.
اما شاید هیچکس تنها فردی بود که همه انتظار واکنش از او داشتند. اما او نیز سکوت کرد. متاسفانه به دلایلی که مشخص نیست و شاید روزی مشخص شود، موسیقی اعتراضی داخل ایران با اعتراض ها همراه نشد تا ماهیت خود را از دست داده باشد. اعتراض باید در متن اعتراض باشد. این که کسی بیرون از گود تماشاگر باشد و ادعای معترض بودن هم بکند شاید خنده دار باشد. در ماه های گذشته دیدم که مردم با آنکه سرکوب ها را دیده بودند و می دانستند حکومت دل خوشی از آنها ندارد از هر زمانی برای اعتراض استفاده می کردند و ترسی نداشتند.
اما موسیقی رپ فارسی به سکوت کرد و نشان داد که دیگر نمی توان از آن به عنوان موسیقی اعتراضی یاد کرد. البته شاید این تمام ماجرا نباشد و جریان های دیگری در بین باشد، اما به هر حال رپ فارسی در ماه های گذشته ماهیت اعتراضی خود را از دست داد و نتیجه اش هم باز شدن فضا برای خواننده های سرگرم کننده بود که موسیقی شان تنها به درد مهمانی و رقص می خورد. البته این نوع موسیقی نیز جای خود را دارد و منظور من نفی آن نیست.
هیچکس سکوت خود را دیرتر از آنچه انتظار می رفت شکست و بعد از 9 ماه قطعه ای درباره حوادث بعد از انتخابات خواند که البته نگاهی به آینده دارد و در آن وعده آمدن روز خود داده می شود. اما آیا این قطعه واکنشی اعتراضی بود یا آهنگی فرمایشی؟
موسیقی همیشه یکی از اصلی ترین راه های اعتراض بوده و هست. اما «رپ» ژانر خاصی از موسیقی به حساب می آید که ماهیت اصلی آن اعتراض است. رپ فارسی هم در چند سال گذشته با تمام مخالفانی که داشته توانسته جایگاه نسبتاً خوبی در ایران و بین مخاطبان ایرانی پیدا کند. البته موضوع ترانه های رپ که تنها شاد هستند جداست و اینجا به آن ها کاری نداریم. اما خواننده ها و گروه هایی مثل «یاس»، «زد بازی»، «تهی» و «هیچکس» یا همان سروش لشکری در سال های گذشته توانسته اند ترانه های تاثیر گذاری منتشر کنند، هر چند که این ترانه های زیر زمینی بوده، اما تاثیر فراوانی بر مخاطبان داشته.
نمونه هایی چون «سی دی رو بشکن» یاس و «خدا پاشو» هیچکس ترانه ای بودن که در زمان انتشار به شدت بر مخاطبان تاثیر گذاشتند و در مدت کوتاه شنونده های زیادی پیدا کردند. خیلی از این ترانه ها و ترانه های این چنینی واکنشی بوده که خواننده ها به شرایط داشتن و یا به موضوعی واکنش نشان دادند.
به طور مثال در ابتدای محاصره غزه توسط اسرائیل و فشار زیاد بر مردم این منطقه گروه «زدبازی» آهنگی به نام «شهر تاریک» منتشر کرد که بازخورد قابل توجهی بین علاقه مندان به موسیقی داشت. پس از حوادث تلخ بعد از انتخابات و کشتار هایی که توسط ماموران امنیتی به راه انداخته شد و سرکوب سنگین مردم ایران که تنها به نتیجه انتخابات معترض بودند دلیلی بود که بار دیگر موسیقی رپ خودی نشان دهد.
در این دوران خواننده های زیادی با سبک های مختلف موسیقی آهنگ هایی را در اعتراض و ارتباط با این حوادث منتشر کردند که شاخص ترین آنها قطعه تفنگت را زمین بگذار استاد شجریان بود. خواننده های دیگری هم در این ارتباط آهنگ هایی داشتند.
موسیقی رپ هم در این بین بیکار نبود و خواننده ای مثل شاهین نجفی با خواندن آهنگی برای ندا آقا سلطان یکی از شهیدان جنبش سبز ایران به اتفاق ها و سرکوب های داخل ایران واکنش نشان داد.
اما شاید هیچکس تنها فردی بود که همه انتظار واکنش از او داشتند. اما او نیز سکوت کرد. متاسفانه به دلایلی که مشخص نیست و شاید روزی مشخص شود، موسیقی اعتراضی داخل ایران با اعتراض ها همراه نشد تا ماهیت خود را از دست داده باشد. اعتراض باید در متن اعتراض باشد. این که کسی بیرون از گود تماشاگر باشد و ادعای معترض بودن هم بکند شاید خنده دار باشد. در ماه های گذشته دیدم که مردم با آنکه سرکوب ها را دیده بودند و می دانستند حکومت دل خوشی از آنها ندارد از هر زمانی برای اعتراض استفاده می کردند و ترسی نداشتند.
اما موسیقی رپ فارسی به سکوت کرد و نشان داد که دیگر نمی توان از آن به عنوان موسیقی اعتراضی یاد کرد. البته شاید این تمام ماجرا نباشد و جریان های دیگری در بین باشد، اما به هر حال رپ فارسی در ماه های گذشته ماهیت اعتراضی خود را از دست داد و نتیجه اش هم باز شدن فضا برای خواننده های سرگرم کننده بود که موسیقی شان تنها به درد مهمانی و رقص می خورد. البته این نوع موسیقی نیز جای خود را دارد و منظور من نفی آن نیست.
هیچکس سکوت خود را دیرتر از آنچه انتظار می رفت شکست و بعد از 9 ماه قطعه ای درباره حوادث بعد از انتخابات خواند که البته نگاهی به آینده دارد و در آن وعده آمدن روز خود داده می شود. اما آیا این قطعه واکنشی اعتراضی بود یا آهنگی فرمایشی؟
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر